Türkiye’nin güç ithalatı faturası bu yıl yüzde 26,4 düşecek
Türkiye son 20 yılda güç alanında tarih yazdı.
Yıllarca dışa bağımlı formda bu alanda varlık göstermeye çalışan ülkemiz, güçte dışa bağımlılıktan kurtulmanın kiralık sondaj ve sismik arama gemileri ile olmadığını anlayınca bu alanda bir ihtilale imza attı.
Enerji ithalatı ve bağımsızlığına yönelik adımlar ise dün açıklanan OVP’de yer aldı.
Rusya-Ukrayna savaşı artışa neden oldu
Rusya-Ukrayna savaşının akabinde Rusya’ya uygulanan yaptırımlar, geçen yıl emtia fiyatlarının yükselmesine neden olurken Türkiye’nin güç ithalatı da 96,5 milyar dolar ile tarihi düzeylere çıktı.
Bu gelişmede, emtia fiyatlarında düşüş eğilimi sonrasında güç ithalatındaki azalış tesirli oldu.
Zayıf talep fiyatları düşürdü
Bu yıl ise Avrupa’da gaz stoklarının artması ve Çin’de beklentinin altında kalan zayıf talebin tesiriyle güç fiyatları geçen yılki düzeylerine nazaran değerli ölçüde geriledi.
Türkiye’nin güç ithalatı ocak-temmuz devrinde geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 26,2 azalışla 41 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Buna paralel olarak, güç ithalatının geçen yıla nazaran yüzde 26,4 azalışla 71 milyar dolara düşeceği, 2024’te 77,3 milyar dolar, 2025’te ise 76,3 milyar dolar olacağı varsayım ediliyor.
Brent tipi ham petrolde ise geçen yıl varil başına 100,8 dolar olan yıllık ortalama fiyatın 2023’te 82,3 dolar, 2024’te 86,7 dolar ve 2025’te ise 85,9 dolar olacağı öngörülüyor.
Enerjide dışa bağımlılık azaltılacak
OVP’de güçte dışa bağımlılığı azaltmayı amaçlayan maksatlar de yer aldı.
Buna nazaran, petrol ve doğal gaz arama ve üretim faaliyetleri hızlandırılacak.
Yurt dışında TPAO’nun güç alanında farklı iştiraklerle faaliyette olduğu üretim alanları ile potansiyel arz eden alanlar pahalandırılacak.
Doğal gaz depolama tesislerinin depolama ve geri üretim kapasiteleri artırılacak. Sakarya gazını girdi olarak kullanarak üretecek bir tesis kurularak yerli doğal gazın katma kıymeti artırılacak.
Nükleer güç santrali elektrik gücü üretim portföyüne dahil edilecek
Nükleer teknoloji alanında yerli ve yenilikçi uygulamalar geliştirilmesi emeliyle AR-GE çalışmaları desteklenecek, ek nükleer güç santrali kapasitesi oluşturmak için küçük modüler reaktör teknolojisine yönelik teşebbüsler hızlandırılacak.
Program devrinde, yenilenebilir güç kaynaklarından elektrik üretimi artırılacak, nükleer güç santrali elektrik gücü üretim portföyüne dahil edilecek.
Mevcut ve yeni kurulacak hür bölgeler ile organize sanayi bölgelerinde yenilenebilir güç kullanımının yaygınlaştırılması ile yeşil ve döngüsel iktisada katkısının artırılmasını sağlayacak düzenlemeler getirilecek.
Yenilenebilir Güç Kaynak Alanı modeliyle yerli eser kullanım kaidesi içerecek biçimde projeler geliştirilmeye devam edilecek.
Yeni Güç Verimliliği Strateji Evrakı ve 2. Ulusal Güç Verimliliği Hareket Planı hayata geçirilecek.
Sürdürülebilir madencilik siyasetleri yaygınlaştırılacak
Öte yandan, maden kaynaklarının memleketler arası standartlarda aranarak iktisada kazandırılması, arama ve üretimde sürdürülebilir madencilik siyasetlerinin yaygınlaştırılması sağlanacak. Bu çerçevede sorumlu madencilik unsurları çerçevesinde belirlenen stratejik ve kritik minerallerin arama, üretim ve zenginleştirme çalışmaları artırılacak.
Maden arama faaliyetleri mevzuatta kamu faydasına faaliyet olarak tanımlanacak ve madenlerin işletilmesinin cinslerine, niteliklerine ve sürdürülebilirlik unsurlarına nazaran ayrıntılı olarak ele alındığı yatırım teminatını artıracak yeni bir temel düzenleme hazırlanacak.
Yerli kömür ve pak kömür teknolojilerinin geliştirilmesi ile ekonomik bedeli yüksek eserlerin elde edilmesine yönelik AR-GE faaliyetleri sürdürülecek.
Yerli elektrikli araçların kullanımı desteklenecek
OVP’de elektrikli araçlara ait temel ögeler da yer aldı. Buna nazaran, elektrikli araçların yaygınlaştırılması hedefiyle şarj istasyon ağı geliştirilecek, bilhassa yerli elektrikli araçların kullanımı desteklenecek.
Enerji yoğunluğu yüksek batarya teknolojileri, irtibatlı araçlar, tam otonom (sürücüsüz) mobilite sistemleri ve ray ötesi sistemler üzere yeni jenerasyon güç ve ulaşım sistemlerindeki teknolojik kabiliyetler ve yatırımlar artırılacak.
Yarı iletken, elektrikli araç, batarya ve bunların paha zincirindeki kritik teknoloji eserlerine yönelik yatırımlar teşvik edilecek.
Haber Kaynağı: Anadolu Ajansı (AA)